Nemli bir yerde yaşıyorsanız özellikle yaz mevsiminde ne kadar rahatsızlık verici durumlara sebep olduğunu da yakından bilirsiniz. Ancak cildinizi yağlı gösteren, saçlarınızı yapış yapış yapan nemli hava, bazı bitkilerin yaşaması için gerekli. Peki, nem bitkileriniz için neden önemli? Gelin, birlikte inceleyelim…

Tropik iklimlerin bitkisi Monstera Deliciosa’lar da neme ihtiyaç duyan bitkilerden.

Bitkiler için Nem Nedir?

Nem, havada çözünen su buharının bir ölçüsüdür. Nemi iki türlü ifade edebiliriz. İlki mutlak nem, ikincisi ise bağıl nem olarak adlandırılır. Mutlak nem, 1 m3 havada bulunan su buharı miktarının gram cinsinden ağırlığıdır. Su kaynaklarına yakın ve sıcaklığı fazla olan yerlerde mutlak nem fazladır. Sıcaklık ve buharlaşmanın yüksek olduğu ekvatoral bölge ile deniz kıyılarında mutlak nem fazla iken, kutup bölgeleri, yüksek dağlar ve çöllerde mutlak nem azdır.

Bağıl nem ise belirli bir sıcaklıkta havada bulunan su buharı miktarının, havanın o sıcaklıkta taşıyabileceği en fazla su buharı miktarı oranıdır. Yüzde cinsinden ifade edilir ve hava kütlesinin yağış bırakma olasılığını gösterir. Bağıl nemin %100 olması, havanın doyma noktasına ulaştığını ve yağışın başladığını gösterir.

Nem insanları ne kadar rahatsız ederse etsin bitkilerin yaşamak için her iki nem çeşidine de ihtiyacı var.

Nemin Etkileri

Hava bir gazdır ve gazlar sıcaklık ve basınç gibi diğer faktörlerden etkilenir. Tam da bu noktada havada ne kadar su buharı olduğunu ve havanın toplam ne kadar su buharı tutabileceğini ölçen bağıl nem devreye girer. Bağıl nem hem sıcaklığı hem de basıncı hesaba katar. %50 nem, belirli bir sıcaklık ve basınç için havanın su buharına yarı doygun olduğu anlamına gelir. Telefonunuzdaki hava durumu uygulamanızda gördüğünüz nem ölçüsü, genellikle bağıl nem ölçüsüdür.

Sıcaklık arttıkça havanın su buharını tutma kapasitesi de artar. Aynı şekilde sıcaklıklar düştükçe havanın su tutma kapasitesi azalır. Kışın dışarının neden bu kadar kuru olduğunu merak ettiyseniz, cevabı bu. Çünkü soğuk hava fazla su tutamaz, evlerimizde ısıtıcılarla su tutma kapasitesini artırabilsek de dışarının su miktarı aynı kalır, bu yüzden de nem oranı azalır. Örneğin; soğuk bir günde 0 derecede nem %10 ise, bu hava iç mekanda 22 dereceye ısıtıldığında, nem %2.7’ye düşer. Bu da sinüslerinizi tahriş etmek ve neme ihtiyaç duyan hassas bitkileri üzmek için yeterlidir. Bu aşırı kuru hava Epifitler (orkideler, hava bitkileri, bazı eğrelti otları) ve Calathea’lar gibi nemin gerekli olduğu bitkiler için kötü olabilir.

Nem ve Bitki İlişkisi

Bitkiler, gövdelerine su çekmek için güneşten kaynaklı buharlaşmaya ve ısıya güvenir. Su, potasyum tuzlarını kullanarak bitki gövdesinde yanlamasına hareket edebilir ancak suyun çekilmesi, diğer adıyla terleme ya da buharlaşma, aslında şöyle işler; güneş yapraklara vurduğunda su buharlaşır, yaprakları soğutur ve daha fazla su çeker. Daha sonra suyu kökten çekmeye devam eder. Su bitkinin içinde kamışta gibi hareket eder ve yapısı sayesinde kendi kendine hareket edebilir, onu saran her şeyi de çevreleyebilir.

Genellikle, neme duyarlı bitkiler çok sayıda gözeneğe, ince yapraklara ve sadece birkaç hücre kalınlığındaki parçaya sahiptir. İnceliğinden dolayı bitkinin bu kısımlarının damar yapısı zayıftır ve su bitkiden hava almak için ayrılmadan önce hücrelere verimli bir şekilde taşınamaz. İnce dokular, suyun havaya kaçmasına meydan yaratır. Bu da nem oranının düşmesi durumunda onların kurumasına ve hatta ölmesine neden olabilir.

Buraya kadar nemin havadaki su ölçüsü olduğunu anladık. O zaman, bitkilerin nemli kalması için yapmamız gereken basitçe havaya su eklemek değil mi? Bunu yapmanın birkaç yolu var. Birincisi bitkinizin bulunduğu odada kaynar su bekletmek. Suyu arada bir kaynatıp, azaldıkça üzerine biraz daha ekleyebilirsiniz. Ancak bunu yapacak vaktiniz yoksa ikinci yöntem olarak bir hava nemlendiricisinden de yararlanabilirsiniz. Bir diğer yöntem de bitkilerinizin yanına yerleştireceğiniz bir tabağa çakıl taşları koyup, üzerine bir miktar su eklemek. Çakıl taşlarının arasında oluşacak nemli ortamın bitkilerinize de yararı dokunacaktır. 

Plant and oil diffuser on table indoors. Home design idea

Yapraklarının sulanmasını isteyen bitkiler için zaman zaman su fısfıslamak da nemlendiren bir yöntedir ancak sadece kısa bir süreliğine ve yerel olarak nemi arttırır ve buharlaştığında bitkinin nem durumu eski haline döner. Su fısfıslama, epifitler ve eğrelti otları gibi bazı bitkiler için idealdir. Bunun nedeni, bu bitkilerin yapraklarından su alma özellikleridir. Bakteriler ve mantarlar yapraklardaki suyla aktive olduklarından ve ıslandıklarında onları enfekte edebildiklerinden, diğer bitkilerin yapraklarını uzun süre ve sık sık ıslak bırakmak onları yaprak enfeksiyonu riskiyle karşı karşıya bırakabilir.

Tıpkı bitkiyi kurutmak ile aşırı sulamanın ve bitkiyi su içinde bırakmanın arasındaki dengeyi kurmak gibi, ortamın ve yaprakların neminin dengesini kurmak da çok önemli. Nemli ortamda mutlu ve sağlıklı olan bitkilerinizi gördükçe sizin de bu durumdan memnun olacağınıza eminiz. Dilerseniz mutlu bitki koleksiyonunuza yenilerini Bloom and Fresh’in uzman eli değmiş çiçek ve bitkilerinden ekleyebilirsiniz!